Bijzondere tomatenrassen

1. Vele typen van tomaten

  • Tomaten zijn vruchtgroenten! Ikzelf eet ze dikwijls rauw ter vervanging van gewoon fruit.
  • Tomaten moeten niet rood en rond zijn! Er zijn vele kleuren en vormen van tomaten: zwarte, gele, roze, bruine, blauwe en gestreepte vruchten.
  • Sommige (oude) tomatenrassen hebben een opvallend lekkere (fruit)smaak! Verschillende kleuren, vormen en smaken!
  • Voor mij is het erg belangrijk dat de tomaten vrij blijven van de gevreesde tomatenplaag (Phytophthora infestans). Het is nu mijn 4de jaar dat ik met goed resultaat in openlucht tomaten kan telen.
  • Er zijn zelftoppende en stamvormige tomatenrassen. De zelftoppende tomatenplanten (determinate) zijn meestal geschikt voor emmerteelt: 'Balconzauber', 'Ida Gold', 'Pendulina', 'Siberian', Tiny Tim', 'Tom Red', 'Whipper Snapper', ...
    Hoog opgroeiende struiktomaten (ca 1 m) worden vastgemaakt, zodat de vruchten niet op de grond hangen.
  • Plaaggevoelige rassen van tomaten kunnen best een regenbeschutting krijgen, ingeval het verschillende weken regenachtig weer is. De meeste tomatenrassen zijn erg vatbaar voor de tomatenplaag (Phytophtora infestans).
  • Enkele tomatenrassen zijn gedeeltelijk of volledig tolerant en zijn dus (niet of) minder vatbaar voor die gevreesde schimmelziekte.
    In 2021 was er overal zeer veel infectie van de tomatenplaag, maar toch zijn er 9 verschillende rassen in openlucht volledig vrij van aantasting gebleven, met een oogst vanaf juli tot begin november!
  • Tolererant aan de bladvlekkenziekte is 'Tica' (Tica is een rode trostomaat voor in de kas/serre waarvan de bladeren niet aangetast worden door de bladvlekkenschimmel.). Meer info in het fotoalbum.
  • Plantgoed van speciale tomatenrassen kan in april of mei geruild worden. Zie activiteiten van de vereniging Tuinhier Gontrode-Melle

Jagodka, een laagblijvende struiktomaat

'Nadja', een aardappelbladig tomatenras (stamtomaat) dat vroegrijpend is. Gezaaid op 16 februari 2022 en 2023. Eerste oogst vermoedelijk rond 20 juni.

Plaagtolerant plantgoed klaar om in openlucht uit te planten. (foto 2021)


Tips om schade of uitbreiding van de tomatenplaag te voorkomen.

  • Plant op een ruime afstand van elkaar. (50 cm of meer; 50 x 60 of 50 x 80 cm)
  • Kas/serre en plastiektunnel zoveel mogelijk verluchten zodat er geen druppeltjes vallen op de planten.
  • Tomatenplanten in de kas/serre kan je best 's morgens goed verluchten, zodat de planten snel kunnen opdrogen. Tijdens warme nachten kan je een dakraam of de deur geopend laten.
  • Zorg dat de planten binnen niet nat regenen onder verluchtingsramen en aan de deur.
  • Planten in de kas/serre die 's morgens toch nat staan kan je best direct droog schudden.
  • Goede (droge) groeiomstandigheden voorkomen veel problemen. Probeer een regenbescherming te voorzien (Een plastieken afdakje naar het oosten gericht. Foto genomen in de kasteeltuin te Gaasbeek)
  • Pottomaten kan je tijdelijk op een droge, lichtrijke plaats zetten. vb. in de veranda, kas/serre of onder een plastiek tunnel.
  • Bij de zelftoppende- of struik tomaten laat je de meeste okselscheuten (dieven) staan, maar verwijder je de bladeren die de grond raken. Verwijder ook alle bladeren onder de onderste vruchttros. Dun de okselscheuten of takken wat uit zodat ze wat luchtig groeien.
  • Giet zoveel mogelijk 's morgens en probeer niet op de bladeren te gieten. Bij het gieten mogen er geen spatten vallen op de bladeren!
  • Verwijder bladeren die de grond raken of die het water geven bemoeilijken. Als de vruchten van de onderste tros goed zichtbaar zijn dan mag je geleidelijk aan de bladeren onder de onderste vruchttros verwijderen.
  • Zorg voor een luchtig gewas dat snel kan opdrogen: dieven tijdig verwijderen, bladsnoei (bladeren halveren indien nodig), ...
  • Geef niet teveel stikstofmeststoffen (N) want dan worden de planten meer vatbaar voor schimmels. Kaliummeststof (K) zorgt voor kloeke, gezonde planten.
  • Werk niet in een nat gewas, want dan worden ze gemakkelijk geïnfecteerd.
  • Verwijder zo snel mogelijk verdacht uitziende bladeren of planten. Ontsmet nadien uw handen en mes. (Ook aan uw kleren kunnen schimmelsporen hangen).
  • In augustus & september kan je de volgroeide, bijna rijpe vruchten kan je vroegtijdig (groengeel) afplukken en binnenshuis (uit de zon) laten narijpen.
  • Gooi geen zieke plantendelen op de compost
  • Zorg voor een goede vruchtafwisseling (1 keer tomaten om de 4 jaar).
  • Bij openluchttomaten kan je best het aantal trossen beperken tot 3-4 stuks ofwel top je ze op 10 juli reeds in. Bij de vroegrijpende rassen (o.a. 'Nadja') kan je twee bladeren boven de vierde tros insnoeien.
  • Plant in openlucht bijvoorkeur vroegrijpende tomatenrassen zoals Bloody Butcher, Estrelle, Glacier, Ida Gold, Nadja en Yellow Taxi.
  • De meeste laatrijpende rassen zijn erg vatbaar en die kan je beter in de kas/serre kweken. Mits een goede vakkennis is tomatenteelt in de kas/serre ZONDER gewasbeschermingsproducten mogelijk!
  • Plant geen tomaten nabij plaaggevoelige aardappels, tenzij ze naast ziektetolerante aardappelen staan.
  • Kies voor het zaaien en planten van plaagtolerante tomatenrassen. Zie verder ...

Plaagtolerante tomatenrassen voor openluchtteelt in 2023

Stamtomaten

Plaagtolerante stamtomaten zoals:

F3en F4: Cocktail Crush, Crimson Crush, Damsel, Mount Magic, Mountain Rouge,
Zaadvast: Duttingold, Philamina, Primabella, Resibella, Rondobella, Sunviva en Vivagrande

 struiktomaten

Plaagtolerante struiktomaten:
F1, F2, F3 en F4 hybriden die als struik groeien: Defiant, Galahad en Mount Merit. Groeihoogte ca 1 m.
Heb je één of enkele van die Phytophtora resistente rassen staan, dan kan je deze eenvoudig vermeerderen dmv stekken.

Robuuste tomatenrassen

Deze rassen zijn mogelijk ook bestand tegen een beperkte aantasting.
O.a. Celsior (roma snoep), Clou (gele cocktail), Lucid Gem (geelblauwe kleine vleestomaat), Maskotka (kers), Quadro (grote roma), Zorarot (grote roma).

Zie ook fotoalbum tomaten 2021

en fotoalbum 2022 . (Opent in nieuw tab-blad) en Foto album 2023 en foto album 2024.

Zaaien van bijzondere tomatenrassen

  • Ikzelf zaai meestal in drie keer, nl rond 8, 15 en 22 maart.
  • Voor teelt in openlucht wordt er meestal tussen 20 maart tot 31 maart gezaaid.
    De ideale zaaitemperatuur is 20-22°C. De opkweek kan bij 12-18°C gebeuren. In openlucht uitplanten vanaf 10 tot 31 mei.
  • Zie ook lijst met plannning van te zaaien tomatenrassen in 2024 (Bovenaan links)


Rassenlijst tomaten (zaai 9, 16 en 21 maart 2023)

  • Zelftoppende struiktomaten: (groeihoogte 20 tot 60 cm, afhankelijk van het ras)

Jagodka, Maskotka, Micro Pigmei en Window Box Yellow.

  • Stamtomaat: (groeihoogte is 1,5 tot 2,5 m afhankelijk van het ras)

Banantchik, Brad's Black Heart, Herman's Yellow, Nadja, Valencia 
Bovenstaande rassen werden in 2021 en 2023 snel aangetast door de tomatenplaag.

  • Plaagtolerante struiktomaten - F1 hybriden: (groeihoogte is 0,6 tot 1,2 m)

Galahad (F1) 

  • Plaagtolerante stamtomaten - F1 hybriden:
    Crimson Crush (F1, F3), Damsel (F1), Mountain Rouge (F1)
  • Plaagtolerante stamtomaten (zaadvast): (groeihoogte in openlucht is 2 tot 3 m) TIP!

Duttingold, Philamina, Primabella, Resibella, Rondobella, Sunviva (geel), Vivagrande

  • Robuuste stamtomaten (zaadvast): Celsior (roma kers), Clou, Lucid Gem, Quadro, Zoraröt
    (Robuust = vermoedelijk niet volledig vrij van aantasting, maar mogelijk toch goede weerstand in een normale zomer)
  • Plaagtolerante F3 (F4) hybriden: (Gezaaid op 19 maart 2024)
    • Damsel, 
    • Galahad --> 100% struikvorm
  • Vatbare bijzondere tomatenrassen: (2024)
    Banantchik (gele roma), Brad's Black Heart (bruinzwarte cdb), Herman's Yellow (gele cdb), Nadja (zeer vroegrijpende stam, rode cocktail), Tica (rode trostomaat, korte internodiën), Valencia (oranje vlees), Jagodka (laagblijvende struik, rode kers), Micro Pigmei (laagblijvende struik, rode kers), Rio Grande (struik, rode roma), Window Box Yellow (laagblijvende struik, gele kers)

Tomatenalbum 2022 en 2023

Foto's bij rijpheid met korte beschrijving. Klik hier om album 2022 te bekijken (Nieuwe pagina)
Foto album 2023 (nieuwe pagina)

Laagblijvende struiktomaten Jagodka

Cocktailtomaat 'Crimson Crush' (F1)

Kerstomaat 'Primabella' (3-5 cm groot, zaadvast). Oogst vanaf juli tot begin november.

Cocktailtomaat 'Resibella' (5-8 cm groot, zaadvast)

'Damsel' (F1) Openluchtteelt (Foto 2021)

Plaagtolerante kerstomaat Primabella is zeer productief!

Primabella (15 september 2021) Te oogsten in openlucht vanaf juli tot begin november.

Mulchen met vlaslemen. Met als rassen in de serre:
Ace, Banantchik, Black Cherry, Brad's Black Heart, Buffelosun (F1), Celsior, Dorenia, Gabycita, Golden King, Golden Sweet (F1), Herman's Yellow, Iva's Sweet White, Matina, Murci (?), Nadja, Noire de Crimee, Peltest, Red Pearl (F1?), Rio Grande, Shimmer (F1), Sungold (F1), Super Mama, Roma en Valencia.

Defiant (F1)

Mountain Rouge (F1)

Galahad (F1)

Maskotka (zaadvast)


Vruchtgrootte?

  • Bij de plaagtolerante rassen voor buitenteelt zijn er kerstomaten (ca 3 cm grootte), cocktailtomaten (5-8 cm) en vleestomaten (ca 10-12 cm). Zie foto's!
  • Er zijn ook stam- en grote struiktomaten in.
  • Er zijn vroege, middentijdse en laatrijpende rassen in.

Meer teeltinformatie nodig?
Volg eens een voordracht "Tomatenteelt"! Neem vooraf contact op met de organisatie.

Volg de activiteiten van Tuinhier MelleMeer info.

Tomatenalbum juli

Meer tomateninfo nodig? Maak hieronder een keuze:

Opmaak: © Guy De Kinder