steenfruit > gewone pruimen

Onderhoudssnoei en takken uitbuigen van pruimenbomen (Prunus domestica)

Pruimen behoren tot de groep steenfruit. Pruimenbomen vragen in het algemeen weinig onderhoud en zijn relatief gemakkelijk te kweken en te snoeien. Meestal kunnen de pruimenbomen verder met een beperkte snoei. Door de pruimenbomen te snoeien krijgt u een mooiere boomvorm, iets minder vruchten en minder takken die afbreken. De vruchten kunnen beter uitgroeien en smaken lekkerder door deze snoei. Sommige pruimenrassen kan u beter zo weinig mogelijk snoeien, doordat ze kunnen afsterven bij zware snoei. Het snoeien in de winter wordt algemeen afgeraden bij steenfruit. Snoei bij een zomerse, droge dag zodat de wonden snel kunnen opdrogen.

1. Botanische kenmerken.

Naamgeving van pruimen - Prunus domestica:

- De gewone, Europese pruimenboom heeft als wetenschappelijke naam: Prunus domestica

De pruimen behoren net zoals kersen, sierkersen, perzik, nectarine en abrikoos tot de groep steenfruit (Prunus-soorten).

 Betekenis van de wetenschappelijke naam: Prunus domestica insititia

- Prunus: Van prune (Gr.) kersen en pruimen; pruimenboom. Diverse steenfruitsoorten.

- domestica: Van domus (L.= huis; huiselijk, inheems). Gedomesticeerd of gecultiveerde plant. Komt veel in cultuur voor.

- insititia: Van in (L.= in, op) en situs (L.= plaatsen); voor het enten gebruikt; onderstam. Onderste deel van een geënte pruimenboom dat de wortels draagt.

- cerasifera: Van cerasus (L.= kers) en ferre (= dragen); kersdragend.

Meer lezen over de oorsprong en verklaring van Latijnse & Griekse plantennamen: "ABC van het plantenlatijn. Betekenis van botanische namen"

Plantenfamilie:  Rosaceae of Rozenfamilie. 

Onderstammen: Prunus domestica insititia 'Saint Julien A', Prunus domestica 'Brompton, Prunus domestica cerasifera

De kennis van wetenschappelijke naam en plantenfamilie is nuttig omdat sommige schimmelziekten (bloesemmonilia, loodglansschimmel) ook bij de nauw verwante steenfruitsoorten kunnen optreden.

2. Fruitbomen snoei: Snoei pruimenbomen niet in de winter! 

Snoeitijdstip:

Bloeiende pruimenboom-Prunus domestica en vruchten. Snoeien tussen half april en half september.

Snoeien van pruimenbomen mag enkel gebeuren tussen half april en half september. Dikwijls wordt na de pruimenpluk in augustus de nodige snoei toegepast. Snoei pruimenbomen en ander steenfruit NOOIT in de winterperiode!

Kies een warme, droge dag uit voor de snoei zodat de snoeiwonden snel kunnen opdrogen.

Zie ook "Fruit ABC-snoeikalender"

3. Uitbuigen

• Sterkgroeiende zijtwijgen die opzij van de gesteltakken groeien kan u best horizontaal uitbuigen. Door het horizontaal uitbuigen vermindert de sterke groei en worden er meer bloemenknoppen aangemaakt.
• Uitbuigen van pruimentakken om sneller vruchten te hebben:
  In totaal zijn er 4-5 gesteltakken aan de stam die in een stand van 65-80° t.o.v. de stam staan (Iets boven het horizontale). Hoe ouder de pruimenbomen, des te meer de gesteltakken iets mogen zakken, maar ze blijven bij voorkeur net boven het horizontale.
• Het vruchthout aan de stam, boven die 4-5 gesteltakken, heeft best een horizontale stand. 
• Gesteltakken bijna horizontaal uitbuigen is beter dan te snoeien. 
• Verlengingen van gesteltakken kan u best iets uitbuigen zodat ze bijna horizontaal groeien. (Hoek van 65-85° t.o.v. de harttak/ stam). Bij jonge pruimenbomen mag de stand 65° zijn.
• Kies een warme dag uit voor dit uitbuigen, anders kan meer takbreuk optreden. Uitbuigen vermindert plaatselijk de groei en verplicht de uitgebogen tak meer vruchten te geven.

Foto: Uitbuigen van takken bij pruimenbomen. Bij het uitbuigen mag het touw niet insnoeren. Zorg dat u een ruime lus rond de tak houdt.

4. Snoeien van pruimenbomen.

4.1 Pruimenbomen veel of weinig snoeien?

• Een pruimenboom die geen of weinig vruchten draagt, gaat door snoeien niet meer vruchten dragen! Het tegendeel zelfs! Snoeien bevordert de vegetatieve groei en hierdoor krijg je (iets) minder vruchten.
• Snoei maximaal 1/3 van de takken weg. Probeer bij verwaarloosde bomen de snoei over 3 jaar te verdelen.
• Pruimenbomen moeten niet veel gesnoeid worden! In vergelijking met appels en peren kunnen pruimen met veel minder snoei verder.
  Snoei indien mogelijk zo weinig mogelijk of zelfs niet. Sommige pruimenrassen zoals o.a. 'Reine Victoria' (= 'Queen Victoria') verdragen snoei niet goed en sterven gemakkelijk af.
• Een verwaarloosde pruimenboom kan je beter niet te drastisch snoeien, maar spreid de snoei over 2-3 jaar. (Maximaal 1/3 snoeien). Een te drastische snoei loopt soms slecht af....
• Zaag beter 1 grote tak weg, dan vele kleine takjes weg te snoeien.
• Sterkgroeiende twijgen die aan de stam groeien en die steil omhoog groeien kan u best verwijderen. Laat de takkraag (ca 2-5 cm) staan, zodat onderaan een nieuwe scheut kan ontstaan die vanzelf horizontaal groeit.
• Sterke twijgen die onderaan op de stam staan en wildopslag van de onderstam kan u best volledig verwijderen. Doe dat regelmatig zodat de snoeiwonden zo klein mogelijk zijn.

4.2 Wat verwijderen bij de pruimensnoei?

• Wildopslag van de onderstam
• Afgebroken en dode takken
• Te dikke takken bovenaan de stam of harttak.
• Takken die bij het uitbuigen uitbreken kunnen best weggesnoeid worden. Vooral te steil groeiende takken breken gemakkelijk uit. Laat hierbij een kleine takstomp van 3-15cm staan.
• Kruisende takken
• Verticaal groeiende rugtwijgen die teveel licht wegnemen.
  Sterkgroeiende rugtwijgen kan u best zo vroeg mogelijk wegbreken. Dat kan best gebeuren als ze nog kruidachtig zijn, het eerste groeijaar.
  
• Steil groeiende takken langs de stam. Deze te scherp ingeplante takken bovenin de boom, lijken een tweede kop of stam te vormen.
• Te lang en afhangend vruchthout
• Te laag hangende takken aan de stam
• Verwijder de verdroogde of beschimmelde vruchten, ze vormen een belangrijke besmettingsbron voor de volgende oogst.
• Een tak die aangetast is door de loodglansziekteschimmel. Mogelijk kan je hiermee het leven van uw boom nog even rekken.
  Bomen die al vruchtlichamen (paddestoelen) vertonen van de loodglansschimmel kan u best volledig opruimen! Ze zijn een grote besmettingsbron voor andere bomen! Laat het snoeihout niet liggen in de omgeving, maar vernietig het!

5. Snoeimateriaal en wondverzorging voor de pruimensnoei:

• Scherp snoeimateriaal om fruitbomen te snoeien.
• Gebruik scherp snoeimateriaal zodat de snoeiwonden zo klein en glad mogelijk zijn.
• Snoei niet te kort bij de hoofdtak. De takkraag moet zoveel mogelijk behouden blijven, voor een goede wondheling.
• Kleine snoeiwonden moeten niet ingesmeerd worden
• Grote (zaag)wonden raadt men aan van in te smeren met een wondhelendmiddel om infectie van de loodglansschimmel te voorkomen.
• Ontsmet uw snoeimateriaal, nadat u aan een verdachte pruimenboom (loodglanschimmel) hebt gesnoeid.
• Voor meer informatie: zie boek "Groente & Fruit Encyclopedie"

6. Aanbevolen pruimenrassen.

• Blauw:
  • Elena, Hanita, Opal, Sanctus Hubertus, Valor, 
• Geel:
  • Reine Claude Crottée, Saint Catharine, Tipala, Victoria, Warwickshire Drooper (fotoalbum), 

-

Maak hieronder een keuze om verder te gaan...

Opmaak: © Guy De Kinder