Plukken van peren (Pyrus communis)
De bewaarperen kan je best op het juiste tijdstip plukken om te kunnen bewaren (Pyrus communis).
Bij de pluk is het juiste tijdstip belangrijk. Er bestaan verschillende methoden om het juiste pluktijdstip te bepalen. Te vroeg en te laat plukken is nadelig. Overzicht van enkele perenrassen volgens hun gebruiksperiode: zomer-, herfst- en bewaarrassen. Sommige jaren is de oogst van sommige rassen 1-2 weken vroeger dan aangegeven! Tijdig oogsten is belangrijk om het geoogste fruit nog een tijd te kunnen bewaren. Te rijp geoogst fruit is slechts kort bewaarbaar.
Goed bestand tegen wiinter- en lentenachtvorst
1. Algemeenheden bij de pluk
- De gewone (Europese peer) heeft als wetenschappelijke naam: Pyrus communis.
- Aziatische peren, zandperen of appelperen hebben als wetenschappelijke naam Pyrus pyrifolia.
- Er bestaan ook kruisingen tussen de Pyrus communis en Pyrus pyrifolia. (o.a. 'Benita')
- In het algemeen zijn peren moeilijker te plukken en te bewaren dan appels. Elke vrucht moet bij de pluk een volledige steel hebben.
- Vruchten zonder steel zijn bijna onverkoopbaar en rotten snel. Vruchten met een beschadigde steel zijn minder mooi en beschadigen gemakkelijk andere vruchten.
- Bij het neerleggen van de vruchten kunnen de stelen ook andere vruchten kwetsen. Gekwetste peren kunnen beter niet bij de geplukte peren gelegd worden, ze zijn immers niet te bewaren.
- Voor een lange bewaring mogen de peren niet volledig rijp zijn en moeten ze zo snel mogelijk op een koele plaats weg gezet worden.
- Bewaar geen herfstperen samen met laatrijpende perenrassen, want het rijpingsgas laat de bewaarperen sneller rijp worden!
2. Wanneer best peren plukken?
- De vruchten zijn meestal rijp tijdens de maanden september (oktober).
- Er zijn ook enkele zomerrassen welke in juli of augustus rijp zijn. Zomerrassen zijn slechts kort te bewaren en hebben meestal een lage commerciële waarde.
- Bij volledige rijpheid vallen de vruchten op de grond. De vruchten komen gemakkelijk los bij wind en in droge perioden. Peren worden gemakkelijk aangetast door vogels en wespen. Vroeger plukken kan dan wenselijk zijn.
- Te vroeg geplukte peren blijven smaakloos en zijn enkel te gebruiken in de keuken als stoofpeer.
- Te laat geplukte peren vallen gemakkelijk af, worden meer beschadigd door vogels en zijn door de ver gevorderde rijpheid bijna niet meer te bewaren.
- Beschimmelde en beschadigde vruchten kunnen best regelmatig verzameld en vernietigd worden. Laat beschimmelde vruchten niet in de bomen hangen of onder de bomen liggen, want van daaruit worden ook gezonde vruchten geïnfecteerd.
3. Hoe weet je of uw peren rijp zijn?
- De vruchten komen gemakkelijk los bij het vastnemen en omhoog brengen. (Er liggen soms verschillende gezonde vruchten op de grond)
- Proef eens een peer om te controleren of ze zoet en sappig worden. (Voor lang bewarende perenrassen zoals o.a. 'Comtesse de Paris' en 'Saint Remy' is deze test niet bruikbaar)
- Snij enkele vruchten middendoor en beoordeel de pittenkleur: lichtbruin is plukrijp. (Bruinzwart = eetrijp)
- Bekijk de overzichten hieronder en tel bij een vroeg jaar 1-2 (4) van de opgegeven datum af. Eventueel plukt u eerst de grootste en mooiste vruchten en plukt u later de kleinere vruchten.
- De schilkleur (grondkleur) wordt groengeel (Bij een volledig geel gekleurde schil zijn de vruchten meestal niet meer te bewaren)
- De plukdata kunnen soms erg wisselen volgens de streek en volgens het seizoen. Sommige jaren kan de oogst 1-2 weken vroeger zijn dan normaal. Door de koudere nachten is de schilkleur (blos) opvallend beter dan andere jaren.
4. perenrassen volgens pluk- en gebruiksperiode.
Zomerrassen: (Zomerperen)
Zomerperen zijn bijzonder geschikt voor directe consumptie, ze worden niet bewaard.
Sommige jaren zijn de aanbevolen plukdata vroeger of later dan aangegeven. U kan best de pluk- en smaaktest doen!
Overzicht van enkele zomerrassen.
'Belle de Jumet': begin-midden augustus
'Clapp's Favourite': midden augustus
'Doyenné Boussoch' (syn. 'Beurré de Merode', Dubbele Philip, Dubbel Flip'): midden augustus - begin september
'Clapp's Favourite' (CLAPPS LIEBLING): midden augustus
'Docteur Jules Guyot': eind augustus
'Supertrévoux', 'Précoce de Trévoux' en Précoce de Trévoux: midden augustus
'Vroege Conference Saels' (CORINA): einde augustus
Herfstrassen: (herfstperen)
Enkele weken tot enkele maanden te bewaren. Mits tijdig geplukt zijn sommige rassen in frigo/ koelcel tot ca december bewaarbaar.
Afhankelijk van de grondsoort, de standplaats en de gebruikte onderstam worden sommige jaren de peren 1-4 weken vroeger geplukt worden dan opgegeven in onderstaand overzicht.
Herfstperen zijn bijzonder geschikt voor directe consumptie. Ze kunnen ook een korte tijd gekoeld bewaard worden.
'Rafzas' (BENITA) Benita: midden augustus. Een kruising van de Europese peer 'Général Leclerc' x Aziatische peer 'Hosui'
'Beurré Hardy' (GELLERTS BUTTERBIRNE): midden tot eind september (5 sept.)
'Bonne Louise d'Avranches' (BONNE LOUISE): midden tot eind september
'Charneux' (KÖSTICHE VON CHARNEU; syn. 'Légipont'): midden tot eind september
'Clara Frys': midden september
'Conseiller à la Cour': midden - eind september
'Dolacomi' (JOWIL): een lekkere herfstpeer met smeltend vruchtvlees! midden tot eind september
'Durondeau': midden september tot eind september (27 aug. tot 4 sept.)
'Emile d'Heyst': midden - eind oktober
'Seigneur d'Esperen": begin/midden september
'Triomphe de Vienne' :kan bijzonder groot worden! eind augustus - midden september
'Williams Bon Chrétien' (syn. Williams): begin september
Bewaarrassen (winterrassen/ winterperen)
(Data tussen haakjes = pluk voor lange bewaring)
De plukdata verschillen jaarlijks. U kan best de pluk- en smaaktest doen!
Mits tijdig geplukt zijn de meeste winterrassen tot december - maart bewaarbaar. (In een frigo of koelcel zijn ze nog langer te bewaren).
Afhankelijk van de grondsoort, de standplaats en de gebruikte onderstam de meeste perenrassen 1-4 weken vroeger geplukt worden dan opgegeven in onderstaand overzicht. Perenrassen geënt op zaailingonderstammen zijn meestal later rijp dan bij gebruik van kweeonderstammen.
Iets onrijp geplukte bewaarperen zijn enkele maanden gekoeld te bewaren.
''Beurré Alexandre Lucas' (ALEXANDRE LUCAS): begin tot midden oktober
Beurré de Naghin: eind september - begin oktober
Calebasse Bosc (Beurré d'Apremont): begin oktober
'Comtesse de Paris' (GRÄFIN VON PARIS): eind oktober
'Concorde': midden tot eind september
'Conference': begin/midden september (10-20 sept.). De meest gekweekte en gekende peer. Zonder koelcel slechts enkele maanden houdbaar.
'Doyenné du Comice' (COMICE, VEREINS DECHANTSBIRNE), mutant 'Sweet Sensation': eind september tot midden oktober (12 - 18 sept.). De koningin der peren! Smeltend vruchtvlees.
'Durondeau': midden september tot eind september (10-15 sept.). Een typische Belgische peer.
'Gieser Wildeman', 'Perico' (#): eind september tot eind oktober of begin november (15 sept.)
'Jeanne d'Arc' : Midden tot eind oktober (begin oktober)
'Joséphine de Malines': eind oktober
'Jules d'Airolles': eind oktober
'Kleipeer' (syn. 'Winterjan'): midden oktober
'Novemberbirne' (syn. 'Novembra' birne) (merknaam XENIA): half/einde september tot begin oktober
'Oksana' (XENIA) (syn. 'Xenia'): half september - begin oktober (3-5 dagen voor 'Conference') (Nieuw perenras afkomstig uit Moldavië, Roemenië)
'Saint Mathieu' (#): oktober
'Saint Rémy' (#): 25 september tot 10 oktober. Een gekende stoofpeer in keuken welke gemakkelijk met houdbaarheid tot februari - maart.
'Uta' (DAZZLING GOLD): midden oktober
'Verdi' (SWEET BLUSH): begin oktober. Een nieuw beloftevol perenras!
'Winterrietpeer': midden oktober. (Productieve, roodkokende stoofpeer/keukenpeer)
# = Stoof- of bakpeer
Beroepsfruittelers plukken meestal ongeveer 10 dagen vroeger, om de vruchten langer te kunnen bewaren.
De opgegeven plukdatum per ras kan licht wijzigen afhankelijk van de grondsoort, het seizoen en de voorziene bewaarduur (Zie data tussen haakjes)
Ingeval er weinig vruchten aan de boom hangen, bij te dikke vruchtmaat en bij voldoende schilkleur kan het nodig zijn van vroeger te plukken. Op zware gronden en na een natte & koude zomer kan het nodig zijn later te plukken. Op lichte gronden en na een warme aprilmaand kan het nodig zijn 1-4 weken vroeger te plukken.
Winterperen of bewaarperen zijn enkele maanden gekoeld te bewaren.
In de bioteelt worden o.a. 'Concorde', 'Conference' (en soms ook 'Dolacomi') aangeplant.
Het meest gekweekte perenras in Nederland en België is 'Conference'.
Voor korte bewaring kan er later geplukt worden.
Vroegere pluk is soms nodig omwille van plaatselijke omstandigheden: zeer lichte grond, droogte, wortelsnoei en oudere bomen.
Opmaak: © Guy De Kinder